Özgüvenin tanımı en genel hali ile yeteneklerimiz ve kişiliğimiz hakkında iyimser ve gerçekçi bir düşünceye sahip olmak demektir. Özgüven eksikliği ise kişinin kendisinden, yeteneklerinden şüphe duyması, bu şüphe nedeni ile pasif olma, boyun eğme, her şeye itirazsız uyum gösterme veya çalışma, yalnız kalma, eleştirileri çok fazla ciddiye alma, güven eksikliği, depresyon, aşağılık duygusu, sevilme ihtiyacı ve sevilmediğini hissetme gibi terimlerle anlatılabilir.

Özgüven Eksikliği Neden Oluşur?

Umutsuzluğa kapılma, aşağılık kompleksine kapılma, sosyal çevremizde yaşadığımız olumsuz tecrübeler sonrası ortaya çıkar. Mesela aileniz aşırı koruyucu veya otoriter bir aile yapısındaysa her işinizi ebeveynlerinizin yapması veya yaptığınız her şeye aileniz tarafından bir eksiklik bulunması sizin özgüven eksikliği yaşamanıza sebep olacaktır. Ve bu olaylar bir defa ile sınırlı kalmadığı için uzun yıllar sonrasında ortaya özgüveni yerlerde sürünen, sosyal çevreden kazan, herkesin etkisi altında kalan. Herkese ve her ortama aşırı derecede uyum sağlamaya çalışan, sosyal çevreden dışlanacağı düşüncesi ile kendisinden istenen doğru – yanlış her şeyi yerine getirmeye çalışan bir birey ortaya çıkaracaktır. Ayrıca;

• Yaptığınızı işte başarısızı olmayı, kazanılmış bir tecrübe olarak görememek.
• Anne / baba dan birisini kaybetmek.
• Kişiliğinizi ve yeteneklerinizi en acımasız şekilde eleştirmek.
• Meydana gelen olayları değerlendirirken kendi aleyhinize değerlendirmeler yapmak.
• Aile ve sosyal çevrenizin sizinle ilgili beklentilerini karşılamak için, üzerinizde gereğinden fazla baskı hissetmek.
• Hedeflerinizin gerçekçi olmaması.

Özgüven Nasıl Artırılır?

Kişisel Değerlendirme: Kendinizi hiçbir etki altında kalmadan ve tamamen tarafsız ve objektif bir biçimde değerlendirmek. Kendimiz, davranışlarımız ve karıştığımız olaylar hakkındaki düşüncelerim nedir? Bu şekilde kendimiz hakkında yaptığımız ve tamamen objektif bir şekilde yapmaya çalıştığımız bu değerlendirme, kendimizi yönetme, başkalarına karşı güçlü hissetme ve ön önemlisi başkalarını güdümüne girmemiz engelleyecektir.

Risk Almak: Kişinin özgüvenini geliştirmesinin, iş başarmasının ve başarma duygusunu tatmanın en önemli ayağı risk almaktır. Çünkü risk almanın temel kuralı her işte kazanmak ihtimali olduğu kadar kaybetmek ihtimalinin bulunduğunu bilmek ve yaşadığımız başarısızlıkları yıkım olarak değil deneyim ve tecrübe olarak değerlendirmek özgüveninizin gelişmesine katkı sağlayacaktır.

İç Muhasebe Yapmak: Yaşadığımız olaylarla ilgili değerlendirmeler yaparak, yaşayabileceğimiz olumsuzluklarla başa çıkabiliriz. Bazen kendimize haksızlık ettiğimizde, bu duruma doğrudan karşı çıkarak olumsuzlukların sebeplerini araştırmak, bazen hiçbir şeyin istendiği gibi gitmeyebileceğini kendimize telkin etmek özgüvenimizin sağlamlaştıracaktır.

Özeleştiri Yapmak: Özgüvenimizi yükseltmenin en iyi yollarından birisidir özeleştiri yapmak. Nerede hata yaptım, nerede doğru hareket ettim. Kimselere bağımlı olmadan yapılan özeleştiri özgüvenin en büyük besleyenlerinden birisidir.

Kendini Sevmek: insanın kendisini sevmesi, fiziksel ve duygusal açıdan güçlü hissetmesini sağlar. Kendisini seven insan, kendisi ve çevresi ile barışık insandır.

Kendini ve Yeteneklerini Tanımak: İnsanın kendisini tanıması, sınırlarını ve yapabileceklerini bilmesi demektir. Kendini tanıyan insanlar alabilecekleri riskleri ve yapabilecekleri işleri iyi bilir ve ona hareket ederler. Kendinizi tanımak için sarf ettiğiniz çaba size özgüven olarak geri dönecektir.

Belirli Bir Hedefe Sahip Olma: Hedeften kasıt ulaşmak istediğimiz açık ve net hedeflerin neler olduğudur. Yani genel hedefler değil. Somut, tarif edilebilir ve çaba gösterildiğinde zor da olsa ulaşılabilir hedeflerden bahsediyoruz.

Olumlu Düşünmek: Olumlu düşünce, özgüvenin en büyük yardımcılarından birisidir. Olumlu düşünceler işi başarmanın anahtarıdır. Bir işin baştan zor olduğunu ve başarmanın imkânsız olduğunu düşünerek başlamak, zaten o işi başaramamak için yola çıkmak demektir. Olumlu düşünerek, zor ama imkânsız değil düşüncesi ile yola çıkanlar ise mutlaka başarırlar.

Sağlam ve Sorunsuz Bir İletişim: İyi bir iletişim yeteneği bizi çevremizde saygı duyulan ve sevilen biri haline getirebilir. Çevresinde olumlu izlenim bırakmak özgüvenimizi yükseltir.

Yüksel Köksal

Çocuk Oyun Koçu & Öğrenci &Yaşam Koçu/Aile Danışmanı/NLP Master Trainer

0 535 4336620

0 533 3738123       

0 216 3476003